thomas – Side 2 – thomasreite.no

Roald Amundsen

On 25. april 2023

Då eg var liten var Roald Amundsen min store helt. Eg las om han i leksikon. Eg såg kappløpet til Sydpolen på TV som på 80-talet. Eg blei grufullt fascinert over lagnaden til Robert Falcon Scott og hans menn, som gjorde det skjebnesvangre valet å bruke ponniar i staden for hestar, og omkom etter at dei hadde komme seg fram til Sydpolen, der dei såg det norske flagget sto og blafra. Og framleis sit der ein stad og klamrar seg fast i kvarandre, frosne fast inne i eit telt i isødet.

Eg lagde min eigen kiosk på gata heime i Søvika, men i staden for saft, selde eg heimelagde kopiar av Roald Amundsen sin signatur, som eg kopierte frå leksikonet vårt med blyant og matpapir.

I fjor sommar tok eg familien med til huset til Amundsen på Svartskog. Der står huset uforandra etter at han brått dro på ekspedisjon til isødet i 1928.

Det er som om han nettopp har dratt. Doen er tett, med ein handskriven lapp til advarsel. Urørt i snart hundre år.

Eg fekk også kikke på boka han held på å lese, og som ligg på nattbordet hans. Den første Poirot-boka av Agatha Christie. Han leste ikkje boka ferdig, og den blei liggjande igjen på nattbordet gjennom andre verdskrigen, sekstitalet, russetida til pappa, studietida mi, heile levetida til ungane mine, og til i dag.

Det ligg altså ei krimroman på eit nattbord i Svartskog som ikkje har blitt lest ferdig på hundre år.

Kottke 25

By thomas

On 27. mars 2023

In diverse

Jason Kottke si nettside og blogg er ein av mine store favorittar. Han starta nettsida Kottke.org i 1998, og 25 år er veldig lenge i nettsamanheng. Sjølv oppdaga eg bloggen for eit par år sidan, og eg har blitt ein stor fan. Det eg diggar med han er den uovertrufne teften hans for å finne forunderlege fenomen som viser verdas vidunder. Eg deler verdssynet hans. Verda er vidunderleg.

Her står www både for World Wide Web, og What a Wonderful World.

Alle pratar om AI

By thomas

On 24. mars 2023

In samfunn, teknologi

Eller kanskje dei eigentleg ikkje gjer det. Eg høyrer at folk pratar om AI på podcastar og youtube, men eg veit ikkje kor mange rundt meg som eigentleg er så opptatt av kva som skjer. Uansett om ein er interessert i AI eller ikkje, er eg sikker på at det kjem til å endre samfunnet på måtar vi ikkje greier å ta inn over oss.

Eg høyrde på New York Times sin tech-podcast Hard Fork her om dagen. Dei pratar om nye GPT4, og sjølv om dei er garva tech-journalistar, har dei bakoversveis. Denne roboten har bestått eksamen i jus. Den har hyra folk til å gjere oppgåver for seg, og lurt dei til å tru at dei kommuniserer med ein ekte person som treng hjelp. Og mange andre ting som var utenkjelege for litt sidan.

Dette er altså den nye normalen, men det føles alt anna enn normalt. Slik er det vel å stå midt i eit teknologisk paradigmeskifte.

2023 så langt

By thomas

On 21. mars 2023

In bøker, diverse, lesing, livet, livshistorie

Eg begynte på denne posten rundt midten av mars, og før eg visste ordet av det var vi tre fjerdedelar uti. Heilt til no har eg følt at vi såvidt er i gang med det nye året. Men uavhengig av kva eg føler, går året ufortrødent vidare.

Så kva har eg fylt tida mi med i år?

Eg held på å lese ei flott, svær bok som heiter An Immense World av Ed Yong. Boka har dukka opp på fleire av listene over fjorårets beste bøker, så da bestilte eg den på Deichman. Eg bestilte riktignok alle dei andre bøkene eg fekk tak i frå desse boklistene i tillegg. Dei fleste har blitt liggande i stabelen av bøker heilt til eg får purring. Men eg likar denne boka. Eg synest det er viktig å vise kor fantastisk planeten er, og denne boka får til det. Det er som å lese ein science fiction-roman, berre at den handlar om heilt ekte dyr som faktisk finst, og som opplever verda på ufatteleg mange rare måtar som vi menneske ikkje heilt kan forstå. Eg visste for eksempel ikkje at det finst så mange fargar som berre dyr kan sjå. Boka får skryt av meg.

Eg har også fått meir og meir sansen for Stephen Fry. Eg las (eller høyrde på) Mythos, ei gjenfortelling av gresk mytologi fortalt av forfattaren sjølv. Eg brukte lang tid på den, men den har gitt meg gode minner frå bilturar gjennom eit endelaust, frodig og rullande landskap på Madagaskar akkompagnert av forteljingar om greske gudar, fortald av makelause Fry. For tida høyrer eg på opplesinga hans av Sherlock Holmes-bøkene. Mannen har eit heilt ensemble av skodespelarar innabords. Og for nokre fascinerande bøker det er.

Eg har fått fornya entusiasmen min for Pat Metheny. Eg har oppdaga plata hans frå 2020, From This Place, med den aldeles flotte tittellåta som eg prøvar å lære meg på gitar. Eg følger óg tett med på MARO, som held på å gi ut EP, og slepp nydelege låtar som perler på ei snor.

Eg har venta lenge på denne våren. Sjølv om isen ikkje er tint, merkar eg sola kjem, og det trengs.

Små, daglege handlingar

By thomas

On 19. februar 2023

In livet, livsråd, sjølvinnsikt

Eg prøvar å halde fast ved nokre små, daglege vanar.

Nokre av desse handlingane er nesten symbolske. Men dei representerer ting eg vil fylle livet mitt med.

Som å plukke opp gitaren. Skrive eit par linjer til denne bloggen. Gå ein kort tur. Éi armheving. Ta eit bilde.

Altfor ofte føles det som om dagane berre renn av gårde, og livet med dei. Utan at eg har utretta stort.

Då brukar eg vanane som merkesteinar. Ei rettesnor i tåka. Eit tau eg kan halde i som viser kor ruta mi går, sjølv om eg ikkje ser kor eg skal.

Litt kvar dag.

Obsidian

By thomas

On 4. februar 2023

In data, kunnskap, produktivitet, teknologi

No har eg omsider kasta meg for alvor ut i Obsidian. Dette er ein app eg har utforska ei stund.

Det dukkar stadig opp spennande program innanfor det ein kallar for Personal Knowledge Management (PKM). Craft er eit slikt program, og det brukar eg no dagleg. Sidan Craft har blitt ein del av Setapp-abonnementet, kan eg bruke programmet fritt, utan begrensningar. Drafts, som er den appen eg brukar aller mest, fungerer på sett og vis som ein PKM-app også. Notion er eit anna veldig interessant program, som eg testar ut frå tid til anna.

Men tilbake til Obsidian. Obsidian er ein app som mange er opptekne av for tida. Eit kjenneteikn ved appar som denne er det å kunne kople saman små notat og kunne hoppe fram og tilbake mellom dei som ein slags personleg Wikipedia. Der er eg godt i gang med Craft, og delvis Drafts. Men det er noko Obsidian gjer som skiller seg ut, nemleg Graph View. Med den får eg opp ein slags interaktiv, bevegeleg stjernehimmel som viser trådar mellom alle dei ulike notata mine, og samanhengene blir veldig konkrete. Eg likar visuelle framstillingar av ting, difor appellerer tankekart til meg. Men i motsetjing til tankekarta eg lagar sjølv i Mindnode, konstruerer Obsidian heilt eigne, dynamiske tankekart som viser relasjonen mellom alt eg har notert. Djupt fascinerande og nesten litt magisk.

Tenk om eg hadde hatt alle desse verktøya då eg studerte for tjue år sidan. Då hadde eg nok ikkje hatt like mange permar lagra i boda som eg har i dag.

Om å lese fleire bøker samtidig

By thomas

On 23. januar 2023

In bøker, kunnskap, læring, lesing

Eg har alltid ein haug av bøker. For tida har eg ti bøker frå det lokale Deichman-biblioteket. I tillegg har eg eit par bøker på Audible, ei lydbok på Allbok, og opptil fleire bøker på Apple, Kindle og så vidare.

Visse folk stussar iblant over at eg har så mange bøker liggande. Nattbordet er fullt, og stablane truar med å ramle ned. Eg trur likevel det har noko for seg. Det er litt som å gå rundt i byen. Nokre veit kor dei skal, går berre på dei faste butikkane og veit akkurat kva dei skal ha. Andre går rundt om kring og shoppar litt etter dagsformen. Stoppar kanskje for å ta ein kopp kaffi, eller tar ein prat med nokon. Eller ser på fuglane.

Iblant plukkar eg opp ei bok eg har gløymt å lese på ei stund, eller eg får lyst til å la ei bok ligge litt. Det er ikkje heilt rett fram, men slik er ikkje hjernen min skrudd saman heller. Akkurat no les eg på ei bok om Kleopatra, ei anna om karriererådgjeving og ei anna om genetikk. Blant anna

Eg lar bøkene prate med kvarandre, som forfattaren og bloggaren Austin Kleon seier i eit veldig fint innlegg, som eg kjenner meg igjen i.

Berre les.

Dei beste bøkene eg las i 2022

By thomas

On 28. desember 2022

In bøker, kunnskap, læring, lesing, livet, livsråd, sjølvinnsikt

The Extended Mind av Annie Murphy Paul

Den klart beste boka eg har lest i år. Eg held på å lese den på nytt. Den ga meg masse innsikt.

Say Nothing: A True Story of Murder and Memory in Northern Ireland av Patrick Radden Keefe

Den nest beste. Ei utruleg intens og uforgløymeleg bok om krisa i Nord-Irland. Ein spenningsroman, true crime, historisk, gripande. Den hadde alt.

De tibetanske ritene av Audun Myskja

Han seier at ritane forlenger livet, og eg trur på han.

Stillness Is The Key av Ryan Holiday

Ein klok fyr, han Ryan Holiday. Og han har lest mange andre kloke fyrar.

Morgenstjernen av Karl Ove Knausgård

Knausgård skriv berre så utruleg godt.

Breath av James Nestor

Den fekk meg til å tenkje på korleis eg pustar, ikkje minst om natta, og no søv eg mykje betre.

Domestika

By thomas

On 6. desember 2022

In kreativitet, læring

Ein måte å kome meg gjennom den tunge novembernatta har vore å utforske Domestika. Eg blir alltid inspirert av å bla gjennom den enorme katalogen, og eg har kjøpt eit nytt, kjempekult snekrekurs av Maderistica, som eg kanskje gjennomfører ein dag.

Bursdag

By thomas

On 2. november 2022

In diverse, folk

Det er stas å ha bursdag. Det er summen av alle dei mange, små helsingane og øyeblikka som gjer at eg får ei kjensle av at eg surfar på ei bølge av velvilje. Det er ikkje gåver, eller at folk nødvendigvis har gjort seg så voldsomt flid med ting, det er alle dei fine smila som til saman blir eit flott lappeteppe. Det er eigentleg litt vemodig at dagen er over, og at eg i morgon er ein heilt vanleg førtifemåring.

Det minner meg om at eg skal følgje meir med på kven som har bursdag framover. Det er lite som skal til for å gjere dagen litt betre for nokon.

Skribent: thomas Page 2 of 14