Kategori: skriving Page 1 of 2

Utanfor algoritmane

Eg er ein sporadisk bloggar, men eg likar dette formatet, difor kjem eg til å halde fram med det. Eg likar tanken på at det eg skriv er mitt domene. Eg treng ikkje håpe på at ein eller annan sosial plattform held seg i live for å kunne lese dette om tjue år. (Kjipt for dei som satsa på Myspace i si tid.)

Simon Reynolds i The Guardian tenker på samme måten om blogging. “I’ll never stop blogging: it’s an itch I have to scratch – and I don’t care if it’s an outdated format”.

Eg likar blogosfæren. Den er full av smarte og intelligente folk som skriv og deler interessante ting, heile tida. Her er ei liste med 25 bloggar som kjem med ein garanti for at lesaren blir klokare. Eg treng ikkje nødvendigvis å bli klokare kvar gong eg les noko, men eg ser etter det som er spanande og interessant. Og det finn eg mykje av når eg ser utanfor allfarveien til algoritmene og dei store sosiale media. Det er mange interessante og inspirerande folk der ute, som skriv og publiserer heilt på eiga hand. Det burde fleire gjere.

Escape Word

Eg såg ein interessant tekst i Morgenbladet om frustrasjonen ved det allestadsnærverande og unødvendig plagsame programmet Word. Det evinnelege tekstbehandlingsprogrammet som har definert kva det vil seie å jobbe med tekst på ei datamaskin, og som alle refererer til når det handlar om å skrive ord på ein skjerm. (Akkurat som rekning er synonymt med Excel og presentasjonar er blitt synonymt med PowerPoint.)

Og likevel er altså Word rett og slett eit dårleg skriveprogram.

I staden for å gjere jobben sin, nemleg å gjere det enklast muleg å skrive tekst, så kjem Word i vegen, og det på alle moglege måtar. Word masar på deg om å utforme teksten før du har skrive den ferdig. Word tar ikkje hensyn til at det er lurt å skrive teksten først, og så utforme den etterpå.

Morgenbladet skriv også om at den einaste grunnen til at alle brukar Word er nettopp det at alle brukar Word. Ein positiv ting ved at folk ser seg lei på Word er at fleire interessante alternativ dukkar opp. Blant anna Drafts, som eg brukar dagleg, og sjølvsagt Obsidian. Kanskje er noko i ferd med å skje, og vi får ein rein tekstrevolusjon der Word endeleg hamnar på skraphaugen? Eg tvilar litt.

Artikkelen kunne gjerne ha sagt meir om løysinga på problemet. Eg har tidlegare skrive om kvifor eg skriv (nesten) alt i reine tekstfiler. Eg skriv i formatet Markdown, som lar meg skrive rein tekst, utan å tenkje på at skriveprogrammet skal formatere det for meg. Markdown er enkelt å lære seg, og kan brukast overalt. Med Markdown kan eg konsentrere meg om skrivinga og ta utforminga i etterkant. Det er kun tekst, og tekstfiler er enkle å ha med å gjere. Teksten kan kopierest frå eitt program til eitt anna, via mail, til ei tekstmelding, til eit dokument. Det er berre tekst, og forandrar ikkje utforming. Med Markdown-formateringa forblir teksten lesbar og lar seg utforme med overskrifter og underskrifter, kursiv og alt. Med reint fokus på teksten slepp enn fleire nykker frå et eit dataprogram som tar seg til rette og klussar med det du skriv.

Med Markdown og reine tekstfiler er det berre teksten som står i fokus, så kan den få ei fin utforming etterpå. Det er ikkje nødvendig med Word, med andre ord.

Tanketrådar

Eg vurderer å gå fullt inn i Obsidian. Eg har brukt Craft ein del, som eg har skrive om tidlegare, men eg merkar at eg ikkje brukar lenkjefunksjonen i Craft så mykje som eg hadde håpa. Det er vakkert og estetisk i Craft, men etter å ha høyrt på podcastepisoden med Nick Milo i Mac Power Users og sett på videoane til Linking your Thinking, blir eg fascinert av den tekstbaserte enkelheten i Obsidian, og det grunnleggande ved programmet, nemleg å ikkje berre sanke tankar og idéar, men å setje dei saman til nye. Det blir som å ha ei kasse med lego. Det er mykje artigare å bygge noko enn å berre ha klossane liggande der. Etter å ha sett det dynamiske tankekartet som byggjer seg sjølv etter som Obsidian knyttar idéar saman, ser eg at dette er ein heilt unik og nyskapande måte å bygge kunnskap på. Eg har tusenvis av små notat som ligg i ein gigantisk digital haug, enten i Drafts, i Notater eller andre plassar. Dersom eg kan samle saman alle desse små notata og idéane og få dei til å koble seg saman av seg sjølv, så kan det bli ei skikkeleg sinnsforlengar, ein ”Extension of the Mind”, som Annie Murphy Paul skriv om i The Extended Mind, boka eg eg ikkje får ut av sinnet. Det er ikkje nok med éin måte å jobbe på. Jo nærare det digitale kan kome den fysiske verda, jo betre. Difor må vi ha verktøy som appellerer til ulike delar av sinnet.

Superkrefter ved eit tastetrykk

Eitt av dei programma eg verkeleg er avhengig av er TextExpander. Det gjer slik at eigendefinerte tekstforkortingar blir utvida automatisk, slik at eg til dømes kan taste mi eiga forkorting «åmd» og så skriv Macen (eller iPaden eller telefonen) dagens dato, klokkeslett, vekenummer heilt av seg sjølv, fordi eg har programmert det på førehand. Eg trenger ikkje å skrive «med vennleg helsing», men «mmvh» og så kjem resten av seg sjølv. Det kjennest litt magisk.

Det er så effektivt at eg iblant gløymer kor effektivt det faktisk kan vere, slik at eg tastar ting av gamal vane som eg enkelt kunne ha forkorta. Eg treng ikkje å skrive telefonnummeret mitt, adressa mi, e-postadressa mi, for eg har forkortingar for alt saman. Likevel gløymer eg meg iblant. Eg må innimellom gå gjennom og finne forkortingar for tinga eg ofte skriv, for eg veit at eg sparer mykje tid og kjedeleg tasting i lengda.

Når datamaskina kan automatisere, så er det ingen vits å ikkje benytte seg av det. Eg prøvar å ikkje la min eigen sløvheit og gamle vanar stå i vegen for at datamaskina sine superkrefter kan hjelpe til i kvardagen.

Mine eigne ord

No som verdas rikaste mann har kjøpt Twitter med rubbel og bit er eg enda meir glad for at eg eig innhaldet mitt sjølv, her i min lille avkrok av nettet. 

Sosiale medie er ikkje allemannseige, men éinmannseigde. Det gjeld ikkje minst Twitter og Facebook. Éin dag er dei borte, og innhaldet med. Så eg skriv heller her, på mi eiga side. Her skal det eg skriv, la stå. Så får dei som har tid stikke innom og helse på.

Penn og papir

Det er viktig å unne seg små gleder i desse tider. Ei av desse gledene er ei god notatbok og ein god penn. 

I mitt tilfelle er det ein Dingbats notatbok med deilig, mjukt og godt papir, og ein fyldig og tydeleg Micron penn. Begge kan kjøpast på den fantastiske butikken Lush Dive på Grünerløkka. 

Eit år

Eitt år har gått sidan eg starta denne bloggen. Eg starta den fordi eg ville skrive ned ting eg tenkjer på, og la dei bli ståande. Skrive, dele, og skrive meir. Tekstane eig eg sjølv, og eg skriv like mykje for meg sjølv som for andre.

Tankar som ikkje blir skrivne ned blir borte for alltid. Nedskrivne tankar blir óg borte, om det ikkje blir gjort tilgjengeleg for andre. Så her finst nokre av mine eigenproduserte tankar for dei som måtte vere interessert.

Eg starta med eit mål om å leggje ut tekstar dagleg. Det har ikkje skjedd, men det gjer ikkje så mykje. Eg har aldri publisert så mykje i mitt liv som eg har gjort dei siste tolv månadene.

Eg har skrive for å ta vare på interessante tankar, tips og idéar som kan kome til nytte, enten for andre eller for meg sjølv. Mange av dei gode råda mine treng eg sjølv å bli mint på.

Det som er sikkert er at denne bloggen har blitt meir enn eit eksperiment. Eg kjem til å halde på vidare. Om nokon les dette eller ikkje, så har eg skrive det, og det blir ståande.

Om det er meg eller nokon andre som kjem til å lese dette om ti eller tretti år, kan eg i alle fall seie – det var omtrent dette eg hadde i tankane i skrivande stund, i starten av januar 2022.

Importerte idéar

Det finst mange merkelege argument mot å drive antirasistisk arbeid. Blant dei merkelegaste er idéen om at ein smuglar til seg framande amerikanske idéar. Denne veka dukka dette argumentet opp på Dagsnytt 18, i ein debatt om den nye handboka mot rasisme frå Minotenk.

Lisa Esohel Knudsen argumenterer roleg og sakleg om temaet, ho veit korleis det faktisk er å vekse opp med rasisme i dagens Norge. Medan denne professor emeritus Kaare Skagen viser at han aldri kjem til å skjøne kva han snakkar om, sidan han tydelegvis bur i si eiga verd, teoretisk fri for rasisme.

For det første tar det seg jo aldri pent ut å argumentere mot antirasistisk arbeid. Det er nok av sterke krefter som jobbar på feil side av denne saka.

Påstanden om at antirasistisk arbeid inneheld eit slags framand, importert tankegods frå Amerika er så snever og gamaldags at sjølv grunnlovsfedrene frå 1814 framstår som moderne. Dei lot seg jo villig inspirere av importert amerikansk tankegods. Til og med flagget vårt er inspirert av USA. Å tilpasse internasjonale idéar til norsk kontekst har vi gjort bestandig.

I tillegg er det veldig pussig at dei insisterer på at moderne antirasistisk arbeid er ei amerikansk greie. Då kan dei ikkje ha fulgt med på debattane i Brasil.

Det dei eigentleg prøvar å seie med dette argumentet, er at rasisme ikkje er så viktig. Eigentleg fins det ikkje rasisme i lille, snille Norge, så vi treng ikkje å forhalde oss til det.

Dette minnar meg faktisk om noko eg ofte høyrde ofte i Brasil då temaet kom opp. Rasisme? Her? Nei, det er ikkje så ille her. Det er i Amerika det er ille.
Ikkje her.

Tips for å bli meir produktiv

Stoppe opp. Sette seg ned. Tenke seg om.

Teikne sakte med ein god penn på eit godt papir.

Å starte dagen slik er det beste produktivitetstipset eg veit om.

Kreativitet

Då eg var yngre hende det at eg hadde lyst til å teikne, men så blei eg berre sittande og stirre på det blanke arket. Eg blei frustrert, og tenkte at det ikkje var vits i å prøve meir. Eg hadde jo likevel ingenting å teikne.

Kreativitet er skaparglede. Det kan vere spontant, intenst og det kan halde deg i flytsona lenge. Men det er ikkje alltid slik. Det er ikkje ein tilstand som dukkar opp berre ein ventar på det.

Eg trur kreativitet handlar om å møte opp. Det handlar om å skrive sjølv om ein ikkje har noko å skrive. Å teikne sjølv om ein ikkje har noko å teikne. Det hjelp ikkje å vente til kreativiteten melder seg. Det kjem ikkje vatn ut av ei stengt kran.

Det gjeld å sette seg ned, finne fram blyanten, og gå i gang.

Page 1 of 2

Powered by WordPress & Theme by Anders Norén