Det er dei tyngste stega som tar deg lengst.
Dei vil alltid vere lengre enn dei du aldri tar.
Gradvis kjem stien fram.
Kategori: tekstar
No som verdas rikaste mann har kjøpt Twitter med rubbel og bit er eg enda meir glad for at eg eig innhaldet mitt sjølv, her i min lille avkrok av nettet.
Sosiale medie er ikkje allemannseige, men éinmannseigde. Det gjeld ikkje minst Twitter og Facebook. Éin dag er dei borte, og innhaldet med. Så eg skriv heller her, på mi eiga side. Her skal det eg skriv, la stå. Så får dei som har tid stikke innom og helse på.
I dag var det OD-dagen. Operasjon Dagsverk er noko av det finaste eg veit, og det har vore ein viktig del av livshistoria mi. Eg sat i klasserommet på Gulset ungdomsskule og blei prega av historiene om tortur av politiske fangar i Chile då OD gikk til Amnesty i 1990. Hausten 1995 var eg på utveksling i Brasil, samtidig som OD gjekk til utdanning for brasiliansk ungdom. Slik kom eg i kontakt med dei lokale OD-støtta prosjekta i Brasil, og med Kirkens Nødhjelp, som var samarbeidspartnaren det året. Tilbake i Skien blei eg med i distriktskomiteen i Telemark den hausten OD skulle gå til utdanning for jenter i Afghanistan, samtidig som det nye Taliban-regimet rulla inn i landet. Året etter vart eg med i hovudkomiteen, og flytta til Oslo. Den hausten gjekk OD til Amazonas, og eg fekk reise og besøke Yanomamifolket, djupt inne i den brasilianske regnskogen. Etter det var eg med å organisere utveksling med ungdom som ville starte OD i Brasil.
Så spolar eg mange, mange år fram i tid, og eg har ein son som jobbar på OD-dagen for første gong, og kontoret mitt er fullt av OD-elevar, fordi det er min organisasjon, KFUK-KFUM, ved KM Global og YMCA South Africa som skal kanalisere pengane til ungdom i Sør-Afrika. OD går ut på det same no som før. Solidaritet ungdom imellom. Det gjer meg stolt, glad og håpefull.
Det er ikkje dei tinga eg gjer som gjer meg sliten. Det som gjer meg sliten er alle dei tinga eg ikkje gjer.
Når du er ung, er visdomen å finne hjå dei eldre.
Når du blir gamal, er visdomen å finne hjå dei unge.
Det er ein skilnad mellom å vere oppdatert og å vere opplyst. Ein kan sjå på nyheitssendingar i ei veke og bli oppdatert utan å bli kunnskapsrik. Det er éin ting å sjå på nyheitene heile dagen. Det er noko anna å lese ei god historiebok. Ein kan la seg rive med av den nyaste nyheitsstraumen, eller ein kan gå til kjeldene og hente fram kunnskap som har modna seg lenge. Å sjå på er ikkje det same som å forstå. Det det ser ut som er ikkje nødvendigvis slik det heng saman. Nyheitene viser forgrunnen, medan bøkene forklarar bakgrunnen. Vi kan forstå meir gjennom gamle historier enn gjennom siste nytt.
Denne oversikta her viser korleis heile livet kan sjå ut, alt på éin plansje. Eit år er faktisk berre 52 veker. Eit heilt liv er sjeldant lenger enn 90 år. Det er ikkje eit vanskeleg reknestykke. Likevel gjer det inntrykk å få det visualisert slik, svart på kvitt.
Så kort livet er.
Det er berre denne tida her vi kan rekne med å få tildelt. Det er eigentleg ikkje så mykje. Det er ingen vits å ikkje bestemme seg for å bruke det når ein først har det.
Denne artikkelen fann eg på kottke.org, ein av mine favorittbloggar, der eg óg fann denne fine videoen som handlar om det same.
På det lokale biblioteket er det ein automat som hjelper til med å hente, låne og levere bøker. Sist gong eg var der tenkte eg at eg skulle ta ein liten utskrift av lista.
Eg merka at eg blei litt utilpass då maskina tilsynelatande ikkje stoppa å skrive ut, ei lang remse bølga seg ut av automaten. Eg hadde nådd grensa over bøker eg kan låne. Tretti.
Eg er kanskje litt junkie når det kjem til bøker. Eg klarar ikkje å gå innom biblioteket utan å ha med meg ei bok eller fem. Nattbordet mitt har så mange bøker at eg må stable aerodynamisk.
Spørsmålet er aldri om eg les, men heller kor mykje eg får lest.
Eg har ein bunke på nattbordet. Ei bunke i Allbok-appen. Ei bunke med lydbøker i Audible. Heldigvis har eg det ikkje sånn at eg er nøydd til å lese ferdig ei bok før eg tar opp ei anna. Det er litt befriande, samtidig som det gjer at det blir litt vel mange bøker i omløp. Som eit badekar som er akkurat litt for fullt av godt og varmt vatn.
Eg les alltid på noko. Det er meir som mitt daglege brød enn eit prosjekt som skal bli ferdig. Målet er sjølve lesinga, ikkje å kome gjennom bunken.
Bra artikkel i Atlantic om kva livet i pandemien gjer med hjernen vår:
But now, in the cold, dark, featureless middle of our pandemic winter, we can neither remember what life was like before nor imagine what it’ll be like after.
Eg kjenner igjen mykje av dette. Det er rett og slett kjipt å vere i ein pandemi.
Sjølv om eg kanskje ikkje har det fullt så dystert som folka i artikkelen, kjenner eg igjen det med at hjernen er i ei slags tåke, at kroppen liksom visnar, at eg slit med å feste blikket, at det iblant føles som eg har blitt fem år eldre på eit år.
Eg kjenner at eg saknar «environmental enrichment», eller med andre ord det å være ute blant folk. Dei enkle tinga som er viktige for at hjernen skal fungere normalt, som gjer at ein ikkje gløymer ting og blir forvirra. Det med å ikkje ha ein ordentleg overgang mellom jobbdagen og ettermiddagen. Samme stol, samme stove, samme hus. Det einaste miljøskiftet er frå Mac til iPad.
Men likevel er eg jo så heldig. Alle i familien min er friske. Eg har eit heimekontor med utsikt over Oslofjorden. Ikkje minst har eg ein jobb å ha heimekontor på. Eg har ein liten hage og ein skog bak huset, eit roleg nabolag. Og først og fremst har eg dei menneska eg er mest glad i rundt meg.
Samtidig må eg innrømme kor letta eg er for at eg ikkje er 20 år. Tenk å ikkje få oppleve alt det 20-åringane ikkje har fått oppleve dette året. Dei heilt grunnleggande tinga. Det å vere i eit rom fullt av folk. Høyre lyden av mange stemmer som blandar seg i kvarandre. Stemmer til folk du kjenner og folk du ikkje kjenner. Det å kunne oppleve nye og uplanlagte ting. Dra dit du ikkje hadde planlagt å dra. Dra til eit anna land, til og med. Bli kjent med nokon du aldri har møtt før.
NRK lagde ein flott reportasje om det tidleg i pandemien. Og denne teksten frå 13. april 2021, «stillhet på 8 m2» gjer inntrykk.
Vi gleder oss til å høre lyden av livet.
Eg har aldri vore den veldig ekstraverte typen, men det er klart eg er forma av alle dei møtene, reisene, festane, turane eg var på det året eg fylte tjue. Det var det året eg flytta til Oslo og begynte å studere. Det var då eg blei med i hovudkomiteen til Operasjon Dagsverk og dro til Amazonas for å lære om utdanningsprosjekta til Regnskogfondet. Og så fekk eg dra rundt i Sogn og Fjordane med nokre unge brasilianarar og haldt foredrag på grendeskular som berre var tilgjengelege med ferge.
I dag ville eg måtta ta til takke med eit webinar.
Eg kan berre vere takknemleg fordi eg fekk vere tjue år i ei verd som etter forholda var nokså normal.
«Rasisme er så dumt. Det er verdens verste ting. Hjertet mitt blir knust når jeg får høre om det.»
Eg er vel ikkje akkurat kjent for å grine så ofte, og i alle fall ikkje ute på gata, men i dag kom det ein tåre. Eg gjekk forbi minnestaden for Benjamin Hermansen på Åsbråten i dag. Dei iskalde dagane har gjort at alle blomane og helsingane ligg urørt. Det som rørte meg var å sjå tekstane som tredjeklassingane på Lusetjern skole hadde skrive. Blant dei dottera mi og klassekameratane hennar.
«Jeg skulle ønske at folk ikke brydde seg om hvordan vi så ut»
Det som skjedde med Benjamin er ein del av oppveksten til ungane her. Mor til Benjamin jobba på skulen, og mange i lokalmiljøet sto han nær. Her er rasisme meir enn teori. Nokre av unga har truleg opplevd rasisme, og enda fleire vil heilt garantert oppleve det. Dei veit kva det handlar om.
«Du kunne levd lenger»
«Skulle ønske du fikk se mer av verden»
«Rasisme må stoppes!»